به گزارش همدان پرس؛از علم و اطلاعات مینویسیم و خط به خط بسط میدهیم به نام زنانی که راه عِلم پیش گرفتند و عَلَم دانش را به بلندای آسمان کشور برافراشتند، از تاثیر مینویسیم و خبرسازی و مدیریت؛ مینویسیم از رزم زنانه برای کسب اولینها و بهترینها همچون تاجی بر تارک این دیار.
مینویسیم زنان میتوانند و میدرخشند و رد موفقیت به جا میگذارند؛ اما بیشتر از نوشتن باور داریم زنان یکهتاز عرصه توانستنها هستند، زنانی که مدیرانه و مادرانه بر فراز قلههای تلاش ایستادند و کارستان به راه انداختند.
حالا اگر مسیر نه چندان طولانی مادرانه و مدیرانه اما پر زحمت زنان کهنه دیار همدانا را طی طریق کنیم به عاطفه زارعی، دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی، عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی و مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان میرسیم.
زارعی متولد و بزرگ شده همدان است و تحصیلات دانشگاهی خود را در استانهای چون تهران و خوزستان پشت سر گذاشته و در عنفوان جوانی زودتر از آنچه فکر کنید بروز و ظهور کرده، زنی که در 25 سالگی به عضویت هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی درآمده و توانسته با جلب نظر اساتید این دانشگاه مدیر گروه علم اطلاعات و دانش شناسی انتخاب شود.
مسیر زارعی، زن یکهتاز عرصههای درخشیدن به چشم کوتاه اما به دل پر طمطراق است؛ مدیر گروه جوان و پر انرژی به مدت پنج سال سکان داری و ایده و ابتکار و خلاقیت را چاشنی دوران مدیریت میکند. گام بعدی اما حضور به عنوان مدیرکل کتابخانههای عمومی استان همدان است.
زارعی جوان از سال 1394 بار دیگر انتخاب میشود و تاکنون سمت دار مدیریت کتابخانههای عمومی استان است، او با اهداف بزرگ و مدیریت زنانه در زمان تصدی موفق میشود بارها عناوینی همچون رتبههای برتر کشوری و ملی را از آن خود کند.
مدیرانههای زارعی اما گره خورده است به مادرانههایی از قبیل شب بیداری و فرزند داری و پرورش هنرمندانه فرزندان، باید علاوه کرد وظایف همسرداری توامان با مدیریت بینظیر در همه ابعاد را.
رونق مدیریت زنان به برکت انقلاباز اینجا به بعد، زیر و بم مسیر درخشان مدیر موفق بانوی همدانی را به دست عاطفه زارعی، استاد دانشگاه و مدیر و مدبر میسپاریم، اگر مشتاق دانستن هستید این مقال را از نظر بگذرانید.
مسیر موفقیت و مدیریت زارعی به دست قلم میافتد و او با طرح سوالی رشته کلام را مستند و مستدل دست میگیرد و میگوید: «آیا تجربه زیستی مدیریت زنان همپای مردان است؟
اگر این تجربه وجود داشت قطعا زنان موفقتر خواهند بود، البته که حضور زنان در عرصه مدیریتی در نظام مقدس جمهوری اسلامی آغاز شد و قطعاً در آینده نتایج بهتری کسب خواهیم کرد و در واقع این ابتدای کار است که به برکت انقلاب رونق گرفته از همین رو باید دختران این سرزمین را پرورش دهیم تا بتوانند برای آینده مدیران خوبی باشند.»
همین پرسش و پاسخ که از سابقه دانشی زارعی نشأت گرفته بابی میشود برای ادامه گپ و گفت، او ادامه میدهد: «زیست مدیران بانو در کشور چندان طولانی نیست با این حال خوش درخشیدند، چون منی که تجربه مدیریتی را از دانشگاه آغاز کردم.
پنج سال مدیرگروه علم اطلاعات و دانش شناسی بودم و چند سالی مدیرکل کتابخانههای عمومی، تجربهای که با زیست زنانه و فرزندآوری توام بود. در زمان مدیریت گروه، نام تک تک دانشجویان را حفظ بودم و مسائل مختلف دانشجویان، هیأت علمی را دنبال و به نتیجه میرساندم همین طور نشستهای علمی، همایشها و برنامههای ملی برنامهریزی و اجرا میکردم.
در اداره کل کتابخانههای عمومی هم به همین صورت، زیست مدیرانه را با علم درآمیختهام تا جایی که بدو ورود به این سازمان، این سئوال برای من مطرح بود که آیا اصول علمی که آموختم را میتوانم اجرایی کنم؟ سر کلاس از استانداردها صحبت میکردم آیا میتوانم آنها را در عرصه عمل به خوبی همان سخن گفتنها، پیاده کنم؟
از دیگران هم پرس و جو کردم که آیا میتوانم از عهده این کار برآیم و افرادی که از من شناخت داشتند، پاسخ مثبت دادند، مدیریت کار تخصصی است و مجموعه اداره کل کتابخانههای عمومی نیازمند یک نگاه تخصصی؛ از همین رو مسئولیت سنگینی بود که به عنوان یک زن وارد آن شدم، خصوصا که باید یک ذهنیت خوب از مدیریت بانوان در جامعه تحت تأثیر فعالیتهای من ایجاد میشد.
با نیم نگاهی به گذشته باید گفت کارهای بسیاری با کمک مجموعه انجام گرفته اما هنوز باز هم کار بسیار است به ویژه که آینده از آن تکنولوژی هوش مصنوعی است و باید در این فضا حیات کتابخوانی را ادامه دهیم.»
مادرانه و عالمانه در عرصه مدیریتزارعی از هر سو کلام را سَر میگیرد به مسئولیت سترگ مدیرانه و مادرانه میرسد، گاهی هم گریزی میزند به تخصص و دانشی که جامع عمل پوشانده، او در این بین یادآور میشود: «وقتی نخستین فرزندم به دنیا آمد و حس مادری پیدا کردم، اولین سوالی که در ذهنم ایجاد شد، این بود که چه مسئولیتی نسبت به او دارم؟ در پاسخ، وظیفه سنگینی بر دوشم نسبت به همه مسائل مربوط به فرزندم در زمان حال و آینده احساس کردم.
روزی هم که مدیریت کتابخانههای عمومی به من پیشنهاد داده شده همین حس مسئولیت و وظیفه سنگین را در درونم احساس کردم، احساس مسئولیت در قبال مجموعه و جامعه هدف کتابخانههای عمومی و این سؤال بزرگ که چه نقشی در پیشبرد این سازمان بر عهده دارم؟
با بررسی این موارد به این نتیجه رسیدم مسئولیت مدیریت و راهبری را باید پیش بگیرم و در راه تقویت فرهنگ سازمانی بکوشم یا در صورت لزوم تغییر جهت در روند فرآیندها را ایجاد کنم.
در واقع یاد همان مسئولیت مادرانه افتادم که باید در برابر فرزندم داشته باشم تا جایی که به این باور رسیدم باید از همه مجموعه مانند یک مادر صیانت و حراست کنم.
به تعبیری ایجاد تصویر سازمانی قدرتمند بین مسئولان و جامعه، معرفی خدمات استاندارد کتابخانههای عمومی به عموم جامعه، مدیریت بهینه نیروی انسانی اهداف اصلی برای فعالیت در این مجموعه بود، البته در این میان نکته مهم «هرگز» بود، هرگز از اهداف سازمانی عقب نشینی نکردم.
یک مدیر در کنار رهبری باید راهبری کند و مجموعه را در راستای اهداف و چشمانداز آینده پیش ببرد و در نهایت به توانمندی مجموعه و نیروی انسانی نزدیک شود.
کارکنان و کتابداران کتابخانههای عمومی افراد توانمندی بوده و هستند، بنابراین به فعلیت رساندن این ظرفیت را دنبال و با شناسایی ضعفها و ترمیم نیروی انسانی مجموعه به سمت جلو سوق داده شد.»
مدیریت از نگاه یک بانوی دانشیبانوان مدیر فرصتی هستند برای پرورش و تربیت نیروی انسانی و این را شرایط مطلوب کتابخانههای عمومی استان همدان طی مدیریت یک بانوی دانشی گواه میدهد.
قرعه کلام زارعی این بار به مدیریت انسانی و توانمندی خاصه بانوان در تربیت نیروی انسانی میرسد و در این باره میگوید: «در مدیریت نیروی انسانی باید در درجه اول سطح دانشی افراد را بررسی کرد، منظور از دانش، مدرک تحصیلی به علاوه تجربه کاری است، بنابراین برای جبران کمبود دانش مجموعه به دنبال استفاده از ظرفیتهای بیرونی رفتم و مشاوره گرفتم صدالبته که زیر بار سفارشات هم نرفتم.
نگفته نماند در این بین از کم و کاستهای احتمالی پیش آمده مادرانه گذشت کردم و ایجاد آرامش را در رفتارها و ایجاد پویایی را در فعالیتها سرلوحه کار قرار دادم، چون یک مادر خانواده کتابخانههای عمومی همدان را مدیریت و آرامش را برای اعضای خانواده به ارمغان آوردم.
بلا شک باید مادری را معنا کرد، مادر بودن صرف محبت کردن نیست، بلکه یک مادر باید بتواند فرآیندهای رفتاری را اصلاح و متعالی کند، فرهنگ سازمانی را تقویت و نیروی انسانی را توانمند کند حالا این فرهنگ در خانواده به عنوان نخستین کانون و جامعه انسانی از یک سو و در فضای کاری از سوی دیگر تعریفهای متفاوتی به خود میگیرد.
بی تردید در فرآیند اصلاح کردن باید شاخ و برگهای اضافی را هرس کرد تا افراد رشد کنند و اعتلا یابند.»
حمایت تمام قد مسئولان ارشد این مدیر موفق همدانی، ابعاد دیگر مدیریت بانوان را مقصد کلامش قرار میدهد و میافزاید: «خوشبختانه مسئولان استان با تمام قوا از مدیران بانو همچون من حمایت کردند و باعث دلگرمی بودند، این حمایت سبب میشود اهداف سازمانی سهلتر پیش رود، در واقع نگاه مسئولان بومی همدان در حوزه حمایت از زنان بسیار عالی است.
حتما و قطعا حمایت جدی سازمان مادر یعنی نهاد کتابخانههای عمومی و مسئولان ارشد این نهاد هم مثال زدنی است میتوانم با جدیت بگویم که بستر فعالیت اجتماعی، اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و هنری بانوان در جمهوری اسلامی به پشتوانه اسلام و ولایت فقیه فراهم است و ما در سخنان اخیر مقام معظم رهبری در جمع اقشار مختلف بانوان کشور تجلی این نگاه را شنیدیم و در عرصه مدیریتی دیدیم.
اگرچه نگاه حمایتی معطوف به سازمان و مسئولان نیست بلکه زمانی که یک خانم مدیر میشود، با توجه به وظایفی که در خانه دارد؛ قطعا با مسائلی مواجه است، در اینجا نقش خانواده، پدر، مادر، همسر و فرزندان پررنگ و پشتیبانی از ضروریات میشود تا جایی که این مهم در مورد بنده در حد اعلا صورت گرفت.
البته وقتی یک زن وارد عرصه مدیریت میشود باید مدیریت خانواده را در درجه اول مد نظر داشته باشد تا مدیریت بیرون را هم به تاسی از آن به خوبی انجام دهد.
در این باره تمام تلاش و سعیام را به کار بستم کردم که خلأهایی پیش آمده را جبران کنم و نکته قابل تامل دیگر عدم دخالت مسائل زندگی و کار است، اگر تا ساعت 4 صبح به دلیل تب فرزندم بیدار ماندم؛ از آن طرف هم سر ساعت و اول صبح سرکار بودم.
و باز هم نکته طلایی برای بانوان مدیر، حریم خانواده باید از حریم کار جدا باشد و این مسأله برای مدیران زن از درجه اهمیت بالایی برخوردار است.»
زنان و مردان در مدیریت هم مکمل یکدیگرندزارعی گفتنی بسیار دارد و این بار مزیتهای مدیریت بانوان را میشمارد و ادامه میدهد: «مزیتهای مدیران بانو توجه همه جانبه به مسائل سازمان و پیگیری مادام تا حصول نتیجه است اگرچه میتوان بی شمار مزیت شمارد، با این وجود زنان باید در اجتماع حاضر و مسئولیت بپذیرند به خصوص که بستر برای حضور فعالانه این قشر در استان فراهم است.
فراموش نکنیم زنان و مردان در همه حوزهها مکمل یکدیگر هستند و اگر در بحثهای مدیریتی، زنان در کنار مردان قرار بگیرند، حتما به حل مشکلات و پیشرفت کشور و نظام مقدس جمهوری اسلامی کمک شایان توجهی خواهند کرد.
در نگاه مدیریتی هم مردان و زنان مکمل هستند، بنا بر فرمایشات مقام معظم رهبری با رعایت حریمها میتوانیم به پیشبرد کشور و سازماندهی بهتر کمک کنیم، در این نکته ظرایفی وجود دارد و آن هوش اجتماعی است، نکتهای که باید پرورش داده شود.»
میز به مدیر نه! مدیر به میز پرستیژ میدهداین مدیر توانمند و ساعی پایان بخش کلامش را به تشریح واژه مدیر پیوند میدهد و یادآور میشود: «قرار نیست میز به افراد شخصیت و جایگاه بدهد بلکه باید مدیر با نگاه مسأله محور و با حل علمی مسائل به میز پرستیژ بدهد از همین رو با همکاری همکاران سناریوهایی مختلفی برای مسائل نوشتیم و پس از حل آن همگی از اعماق وجودمان خوشحال شدیم.
در هفته کتاب وقتی ارزیابی انجام میشود و استان همدان در صدر امتیازات قرار میگیرد بسیار خوشحال میشوم، وقتی نیروی انسانی در سطح اول کشور است، برای من لذت بخش است.
وقتی برای سفر استانی رئیس جمهوری آماده میشدیم و به ساختمان ریاست جمهوری برای دفاع از بودجههای ریاست جمهوری میرفتیم، نخستین استانی بودیم که اداره کل آن مورد حمایت دولت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی قرار گرفت.
وقتی از بودجههای عمرانی دفاع کردیم و موفق شدیم، بازخوردهای مثبتی از مسئولان دولت گرفتیم و دستاوردهای خوبی برای مجموعه به ارمغان آوردیم.
تمام این موارد خلاصهای است از مدیریت و تشریحی است از واژه مدیریت در قامت عمل که باید علاوه شود به حمایت در دولت سیزدهم که بسیار ارزشمند است.
و در انتها تاکید میکنم، در این دوران بسیار آموختم، وقتی دکترا گرفتم فهمیدم که چیزی نمیدانم و تازه ابتدای ندانستنهاست و باید از آن به بعد آموخت، باید چگونه یاد گرفتن را آموخت؛ در تمام دوران تلاش کردم هر روز و هر لحظه مسأله تازهای را بیاموزم و دیروز را با امروز تمیز دهم.»