خیز همدان برای جهانی شدن

به گزارش همدان پرس؛ امروزه گردشگری به عنوان یکی از صنایع شاخص در دنیا شناخته می شود، از جمله  آثاری که این صنعت در اقتصاد دنیا ایفا کرده، ایجاد فرصت های شغلی جدید قابل توجه است به گونه ای که به ازای هر یازده شغلی که در دنیا وجود دارد، یک شغل در بخش صنعت گردشگری فعال است، از سویی ده درصد از جی دی پی دنیا را نیز صنعت گردشگری به خود اختصاص داده است.

کشور ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی، قدمت تاریخی و تنوع زیست محیطی، شرایط منحصر به فردی را برای رشد این صنعت در منطقه دارا می باشد.

در این میان اگر بخواهیم عمیق تر به شرایط استان همدان نگاه کنیم، و ظرفیت هایی که در بخش های مختلف دارد، به ویژه اگر با بینشی راهبردی نقاط قوت و ضعف و فرصت ها و تهدیدهای استان را در قالب یک جدول سوات (SWOT )  طراحی کنیم، می بینیم علیرغم محدودیت هایی که امروزه در بخش های دیگر اقتصادی وجود دارد، مانند مشکلاتی که در بخش کشاورزی و صنایع آب  به سبب بحران  کم آبی با آن مواجه هستیم و یا نوسانات زیادی که در منابع و محیط کسب و کار بخش صنعت و ساخت شاهی آنیم، اما در مقابل استان همدان از یک پتانسیل بالفطره یعنی آب و هوای پاک و سالم و طبیعت بسیار دلنشین برخوردار  است؛ اینها همگی در کنار یکدیگر در واقع شرایطی را ایجاد کرده که در کنار ظرفیت های فوق العاده و متنوعی که استان از نظر جاذبه های گردشگری متنوع، چه در بعد جاذبه های فراوان تاریخی که مربوط به ادوار مختلف است و چه جاذبه های طبیعی که استان از آن بهره مند است و همچنین پتانسیل خوبی که به لحاظ تنوع صنایع دستی استان از آن بهره مند است، تا آنجایی که در سطح کشور جزء نادر استان هایی هستیم که یک شهر جهانی، یک شهر ملی و یک نشان جغرافیایی را در اختیار داریم و آنهم طی دو سال اخیر این عناوین کسب شده است.

این ظرفیت بومی صنایع دستی، توانسته نقش روبه جلویی را در ایجاد اشتغال برای اقتصاد استان بازی کند تا جایی که 6 درصد از سهم اشتغال استان را به خود اختصاص داده و در بخش صادرات غیر نفتی جایگاه قابل توجهی را دارا  باشد. تمامی اینها نشان دهنده ظرفیت های بالقوه ای است که حوزه  گردشگری از آن بهرمندیم و علاوه بر آن وجود زیر ساخت های مناسب و موقعیت سوق الجیشی که همدان در آن قرار گرفته و در واقع نزدیک ترین استان و شهر به پایتخت که واجد این ویژگی هاست و می تواند مقصد بسیار خوبی برای گردشگران باشد.

بنابراین آنچه که باید به آن پرداخت این است که در راستای بالفعل کردن این ظرفیت ها توجه کرد و نخست باید این ظرفیت ها را بشناسیم، زیرا اگر این پتانسیل ها را نشناسیم، نمی توانیم به درستی هم آنها را معرفی کنیم؛ در گام نخست نیاز است این ظرفیت ها در استان معرفی شوند و مردم ما نسبت به وجود زمینه مناسب در زمینه گردشگری آشنایی بیشتری داشته باشند، دغدغه مند و سپس کنشگر شوند، در مرحله بعد بتوانیم این زمینه و این پتانسیل ها را در فراسوی مرز استانی، در سطح ملی و بین المللی نشان دهیم و در مقیاس ملی برایش نقش تعریف کنیم و اهداف  در این راستا چیده شود.

بر همین اساس برگزاری رویدادهای بین المللی و ملی یکی از راهکارهایی موثری است که هم می تواند نسبت به ایجاد حساسیت در بخش های مختلف دولتی، عمومی استان و همچنین شناخت مردم و افزایش مشارکت آنان در مقوله گردشگری تاثیر گذار باشد،تا بتوانیم همدان را و طنین صدای همدان را بالاتر از گذشته در سطح ملی مطرح کنیم؛ بنابراین یکی از سیاست هایی که پیش روی اداره کل در سال های اخیر قرار گرفت، برگزاری رویدادهای بین المللی است که خوشبختانه در این زمینه شاهد موفقیت های خوبی هم شدیم و در سال گذشته یکی از استان هایی بودیم که میزبان برگزاری کنوانسیون 2017 راهنمایان گردشگری با حضور بیش از  120 نفر افزون بر 20 ملیت مختلف از پنج قاره جهان بودیم و میزبانی شایسته ایی به جا آوردیم و به نحوه  مطلوبی خدمات لازم ارائه شد و توانست پتانسیل های این استان را به فعالین این صنعت  معرفی کند. خوشبختانه امسال هم با استفاده از همین رویکرد ما شاهد برگزاری رویدادهای بین المللی بسیار مهمی هستیم که شاید سال ها و دهه ها در کشور و استان ما اتفاق نیفتد. از جمله انتخاب همدان به عنوان پایتخت گردشگری آسیا در سال ۲۰۱۸ که برای اولین بار از سوی مجمع گفتگوی آسیایی (ACD) و میزبانی چهلمین نشست اعضای وابسته سازمان جهانی گردشگری (UNWTO)  می توان نام برد.

در کنار این برنامه با برنامه های پر مخاطبی کشوری که می تواند اثر بخشی بسیاری داشته باشد، همانند برنامه های  خندوانه و دورهمی و یا حضور متمایز و پر رنگ در نمایشگاه های سراسری به ویژه در نمایشگاه گردشگری امسال که به تنهایی استان همدان و به صورت متمایز در فضایی 1800 متری و با محوریت «همدان، مقصد گردشگری کودک و خانواده» ظاهر شد و استفاده از ظرفیت های پخش مستقیم شبکه ها و برنامه های پر مخاطب توانست بیشتر از سنوات گذشته خودش را معرفی کند که با برنامه ریزی تمرکز بر یک بازار هدف بزرگ به نام «تهران» با توجه به مزیت نزدیکی که همدان به تهران دارد، برگزار شد.

در حوزه برند سازی در حوزه صنایع دستی هم همین سیاست پیگیری شده و ما توانستیم یکی از صنایع دستی خود را در قالب شهر سفال و «شهر جهانی لالجین» مطرح کنیم که این مهم یک افتخار برای استان ما است که توانستیم از داشته هایمان به خوبی بهره بریم و یک برند جهانی  را برای خود رقم زنیم؛ همچنین در فاصله اندک توانستیم به صورت متوالی و بعد از شهر جهانی عنوان «شهر ملی منبت» را برای ملایر داشته باشیم  و با برگزاری جشنواره ای که تقریباً افزون بر 4000 ثانیه  تیزرهای تبلیغاتی از شبکه های مختلف تلویزیونی  پخش شد، در طول 10 روز شاهد حضور تعداد زیادی از مسافرین و علاقمندان به هنر این مرز و بوم و این استان باشیم، به گونه ای که توانست رونقی را در  اقتصاد منبت ملایر ایجاد کند آن هم با توجه به سهمی که رشته منبت در ایجاد اشتغال در استان دارد؛ در کنار این موضوع اخذ «نشان جغرافیایی»  با توجه به سبک خاص منبت در شهرستان تویسرکان، عاملی شد که عملاً ما ظرف کمتر از دوسال توانستیم در حوزه  صنایع دستی دو شهر جهانی و ملی و یک نشان جغرافیایی را در حوزه صنایع دستی کسب کنیم که این اتفاق در هیچ کجای کشور  به این سرعت اتفاق نیفتاده است.

در حوزه سرمایه گذاری اتفاقات بسیار ارزشمندی که در دولت تدبیر و امید در حوزه تامین زیر ساخت، و ایجاد هتل سازی انجام شد و می توان گفت انقلابی رخ داد و با توجه به نگرش مثبتی که دولت تدبیر و امید به صنعت گردشگری دارد و خوشبختانه در استان همدان نیز ما شاهد آن هستیم، در واقع شتاب شایسته ایی در بخش سرمایه گذاری در گردشگری در حال اتفاق است، به گونه ای که میزان آمار موافقت های اصولی صادره در سال ۹۶ نسبت به دو سال قبل ۵۵ درصد رشد و نسبت به میانگین موافقت اصولی های صادره در سالهای ۸۵-۹۲  افزون بر ۲۶۰ درصد رشد داشته است.

این می تواند چند معنی داشته باشد، از جمله این که شرایط برای کسب و کار  در این حوزه بهبود پیدا کرده است و روند انجام امور اداری و سرمایه گذاری در بخش گردشگری  روان تر شده است. همچنین رغبت سرمایه گذاران در این حوزه بیشتر شده و سرمایه گذاری در این بخش جذاب تر و پر بازده تر شده است. اینکه استان شاهد هتل ها و مجتمع های گردشگری در حال ساخت متعددی هست، به گونه ای که با افتتاح هتل هایی که در دست اقدام هستند، ظرفیت تخت استان  در قالب هتل و سایر مراکز اقامتی، افزون به 3 برابر خواهد شد و فقط در سال 96 دو هتل را افتتاح کردیم  و به دنبال آن هستیم تا هتل سوم هم آماده خدمت شود، گواه بر این مدعا است.

همچنین در همین حوزه برای تجربه اول در سال 95 شاهد ایجاد اقامتگاه های بوم گردی بودیم و با توجه به اینکه استان همدان ظرفیت های خوبی برای بومگردی و طبیعت گردی دارد در سال ۹۵ هدف گذاری بر مبنای ۵ مورد قرار گرفت که 3 مورد در سال گذشته رسماً افتتاح شد و دو مورد دیگر نیز در اوایل سال جاری به بهره برداری رسید. در این زمینه با توجه به دوره های توانمند سازی که به کمک سمن ها در روستاها داشتیم و نیز حمایت های دولت از صنعت گردشگری برای سال ۹۶ هدف جسورانه افزایش بیش از چهار برابری اقامتگاه های بومگردی تعیین شد که خوشبختانه افزون بر ۲۰ اقامتگاه بومگردی هم اکنون در استان در دست اقدام است.

در جمع بندی باید به این نکته اشاره نمود که با توجه به جایگاهی که استان همدان به لحاظ هر سه حوزه میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری دارد، استراتژی اصلی ما هم در اداره کل ارتقا جایگاه این بخش و نقش آفرینی استان در سطح ملی و بین المللی بوده است که خوشبختانه علیرغم تمام محدودیت ها و مضایقی که وجود داشته است، استان همدان توانسته است در هر سه حوزه تخصصی سازمان در سطح ملی درخشش داشته باشد و جزء استانهای برتر کشور باشد.

---------------------------------------------------
علی مالمیر
مدیرکل میراث فرهنگی استان همدان
---------------------------------------------------